Düğümler - HALAT DİKİŞLERİ

HALAT DİKİŞLERİ
Halatların kullanma şartlarında bazan yanlış bir hareket sonucu bedeninden kopması olağan hallerdendir. Pahalı bir malzeme olan halatı koptu diye tekrar kullanmaktan vazgeçemeyiz. Bu şekilde kesilen halatlar muhtelif usullerle bir birine eklenir ve tekrar yeterli olarak kullanılabilir. Bu ekleme işlemine halat dikişi ismi verilir.
Eklenecek halat eğer bir palanga sisteminde kullanılmayacak ise bu halatı Kolbastı dikişi ile birbirine eklenir.

Kolbastı Dikişi:Halatın kopan kısımları halatın kalınlığına göre 1 veya 2 ft kadar açılır ve açılan çımaları piyan yapılır ve şekil 1’de görüldüğü gibi kolları açılmış iki çıma birbirine karşı gelecek şekilde birleştirilir. Her kol karşı halatın kolları arasından kavalye ile açılıp işletilir. Her iki çımanın kollarını bir kere işletmek bir dikiş yapmak demektir. Genellikle iki buçuk veya üç dikiş bir halatın eklenmesinde yeterlidir. Halatın iki dikişten sonra kolların yarıya indirilerek tekrar yarım kolla dikişe devam etmek yarım dikiş olur ve bu şekilde kollar yarılarak dikişe devam etmekle dikiş veya düzenli bir şekilde gittikçe incelenir ve halat kalınlığına ulaşan bir şişkinlik şeklinde görülür. (Şekil-2)
Kolbastı dikişi ile eklenmiş olan bir halat yine eski sağlamlığına yakın bir güç kazanır. Bu tip ekli ve dikişli halatları fazla emniyet istene işlerde kullanmaktan daima sakınılmalıdır. 

Matiz Dikişi (Kanal Yürütme): Palanga donanımlarında kullanmak zrunda kalacağımız veya makaradan işlemesi gerekli bir işte kullanacağımız halatların eklemesinde kullanılan bir dikiş şeklidir. İsminde de anlaşılacağı gibi bir halatın çımasında yeteri uzunlukta 1 metre veya daha fazla bir kol açılır. Bu kolun halat üzerinde bıraktığı kanala eklenecek halatın açılmış bir kolu yürütülür. Ve bu kol sonda yarım ve dörtte bir dikiş halata dikilir. Bu sefer diğer halat çımasında bir kol yine aynı miktar açılır ve bu sefer diğer çımanın kolu bu kanalda yürütülür. Böylece halat bedeninde bir şişkinlik olmadan eklenmiş olur. Her ne kadar kolbastı dikişi kadar güçlü olmaz ise de yine normal çalışmalarda palanga sistemlerinde kolayca kullanılabilir.

Kasa Dikişi:Halat çımalarına daima kasa yapmak için kullanılan bir dikiş sistemidir. Halatın çımasında dikişe yetecek kadar kollar açılır ve kolların halatta kalan kısmın dibinden piyan yapılır. Kasanın büyüklüğü oranında bir mesafe bırakılıp açık kollar halatın bedenine kolbastı dikiş sisteminde olduğu gibi üç klda 2,5 dikiş yapılır. Kasanın daha sağlam olması için dikişe gelen kısmın façuna edilmesine fayda vardır.

Emzirme Kas Dikişi: Bir halatın bedenine kasa yapmak gerektiğinde kasa büyüklüğüne göre ayrı parça bir halat, kasa yapılacak halatın bedenine iki çımasından kasa dikişi ile dikilir. Dikiş yerleri façuna edilecek olursa, daha fazla bir sağlamlık kazanır.

Façuna: Bir halatın çımasını veya bedenini muhtelif etkilerden korumak için, halatın üzerine sıkı sıkıya bir sıra gırçala sarmak işlemidir. Daha ziyade sabit donanımları korumak amacı ile yapılır.
Bu işlemi yaparkenFaçuna tokmağı denilen bir alet ile Gırcala kullanılır. Halat kalın ise evvela halatın kanalları gırcala ile veya filesa ile doldurulur. Bu kanallar dolduktan sonra bir amerikan ile badarna edilir. Bu suretle halatın façuna edilecek kısmı tam yuvarlak bir şekle sokulur. Bundan sonra façuna tokmağı ile gırcala kullanılarak halatın istenilen bu kısmı façuna edilmiş olur. Şekilde bir halatın kanalı doldurulup badarna edildikten sonra façuna edilişi görülmektedir.
Façuna işlemlerinde rüzgar ve deniz etkisinde olan arma kısımları, Katranlı gırcala ile façuna edilir.
Tel halatların, kasa dikişi yapılan kısımları armalarda, tel ile façuna edilirler.